Piecza współdzielona (naprzemienna) to coraz częściej stosowane rozwiązanie po rozstaniu rodziców. Jednak wiele osób zastanawia się, czy konflikt między rodzicami wyklucza możliwość jej wprowadzenia. Czy sąd zawsze uznaje, że w sytuacji konfliktowej dziecko nie powinno mieszkać naprzemiennie u obojga rodziców? Odpowiedzi na te pytania nie są jednoznaczne, ale badania naukowe rzucają na nie nowe światło.
Piecza współdzielona a konflikt rodziców
Przez lata panował pogląd, że konflikt między rodzicami automatycznie dyskwalifikuje ich jako kandydatów do sprawowania pieczy współdzielonej. Jednak takie podejście może sprzyjać eskalacji sporów. Czasami rodzice celowo podsycają konflikt, aby uniknąć współdzielenia opieki nad dzieckiem.
Z mojego doświadczenia i badań wynika, że nie jest konieczne stuprocentowe porozumienie między rodzicami, aby piecza współdzielona funkcjonowała. Kluczowa jest jednak gotowość do współpracy i umiejętność podejmowania decyzji w sposób niezakładający ciągłej walki. Warto podkreślić, że konflikty między rodzicami są często nieuniknione, ale to, jak są one rozwiązywane, ma kluczowe znaczenie dla dobrostanu dziecka.
W jakich sytuacjach piecza współdzielona jest możliwa mimo konfliktu?
Konflikt rodziców nie zawsze oznacza, że piecza współdzielona jest niemożliwa. Ważniejsze niż sam konflikt jest poziom zaangażowania rodziców w wychowanie dziecka oraz ich zdolność do przestrzegania ustalonych zasad. W praktyce, sąd może przychylić się do wniosku o pieczę współdzieloną, jeśli:
- Jeden z rodziców nie blokuje celowo współpracy.
- Dziecko dobrze funkcjonuje w dwóch domach.
- Rodzice potrafią unikać konfrontacji w obecności dziecka.
- Podział czasu i obowiązków rodzicielskich jest jasny i przestrzegany.
- Obie strony są gotowe do kompromisu i dostosowania się do nowych realiów wychowawczych.
Rola sądu w decyzji o pieczy współdzielonej
Sąd, rozpatrując wniosek o pieczę współdzieloną, kieruje się dobrem dziecka. Bierze pod uwagę nie tylko poziom konfliktu, ale też:
- Stabilność emocjonalną dziecka.
- Dotychczasowy sposób sprawowania opieki przez oboje rodziców.
- Gotowość rodziców do współpracy.
- Warunki mieszkaniowe i możliwość zapewnienia dziecku komfortu.
Warto zaznaczyć, że w wielu krajach piecza współdzielona staje się standardem, nawet w przypadkach konfliktów rodzicielskich. Kluczowe jest unikanie sytuacji, w której jeden z rodziców sabotuje relację dziecka z drugim rodzicem.
Jak rodzice mogą poprawić współpracę mimo konfliktu?
Aby piecza współdzielona działała prawidłowo, rodzice powinni:
- Skupić się na dobru dziecka – ich priorytetem powinno być stabilne środowisko wychowawcze.
- Unikać włączania dziecka w konflikt – dziecko nie powinno być mediatorem ani stroną w sporach.
- Korzystać z mediacji rodzinnych – profesjonalne wsparcie może pomóc wypracować konstruktywne porozumienie.
- Ustalić jasne zasady współpracy – określenie harmonogramu, podziału kosztów i zasad opieki minimalizuje nieporozumienia.
- Budować zdrową komunikację – stosowanie neutralnego języka i skupienie się na faktach zamiast emocji może znacznie poprawić jakość współpracy.
Piecza współdzielona – podsumowanie
Sam konflikt nie oznacza, że piecza współdzielona jest niemożliwa. Kluczowe jest to, czy rodzice są w stanie współpracować na minimalnym poziomie i skupić się na potrzebach dziecka. W wielu przypadkach odpowiednie podejście i wsparcie specjalistów pozwalają wdrożyć pieczę naprzemienną nawet w sytuacjach konfliktowych.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat pieczy współdzielonej w Polsce, polecam monografię „Piecza współdzielona (naprzemienna) w Polsce. Studium prawno-socjologiczne”, wydaną przez wydawnictwo Difin. Znajdziesz w niej szczegółowe wyniki badań oraz praktyczne wskazówki dla rodziców i specjalistów.
Dr Honorata Janik-Skowrońska – adwokat, mediator, trener Szkoły dla rodziców i wychowawców, www.janik-kancelaria.pl. Autorka książki “Sztuka rozstania – kiedy prawo idzie w parze z psychologią” oraz monografii Piecza współdzielona (naprzemienna) w Polsce. Studium prawno-socjologiczne.
Serdecznie zapraszamy do kontaktu w sprawie konsultacji indywidualnych. Zapisy pod numerem tel: 730 908 302. Konsultacje prowadzimy osobiście w Gdyni, online lub telefonicznie.
