Dla większości rodzin marzenie o mieszkaniu na swoim oznacza trudną decyzję o wspólnym kredycie hipotecznym. W naszych warunkach dwieście, trzysta tysięcy to de facto zobowiązanie na lata, ale mimo to często podejmujemy ryzyko. I choć, gdy układa się dobrze możemy niemal nie odczuć tego ciężaru, gdy wyczerpią się wszystkie sposoby ratowania małżeństwa, przed ostateczną decyzją o rozstaniu hamuje nas problem: co zrobimy z kredytem? Praktyka podpowiada wiele możliwych scenariuszy.

        Przykład: Państwo Marek i Krystyna po 7 latach małżeństwa podjęli decyzję o rozwodzie. Mając wspólne mieszkanie na kredyt wspólnie też partycypowali w spłatach kolejnych rat. Po rozwodzie pan Marek wyprowadził się do wynajmowanego przez siebie mieszkania, jednak w dalszym ciągu regularnie płacił połowę raty kredytu, natomiast pani Krystyna razem z nowym partnerem pozostała w poprzednim mieszkaniu. Pan Marek nie chce płacić „na kogoś”.

        Wbrew pozorom, istnieją rozwiązania tej patowej sytuacji w sposób, który nie pokrzywdzi żadnej ze stron. Przede wszystkim należy wskazać, że rozwód nie zmienia w żadnym wypadku naszej sytuacji w stosunku do banku, wobec którego w dalszym ciągu jesteśmy dłużnikami solidarnymi. Oznacza to, że bank może domagać się spłaty od obojga eskmałżonków, jak i od każdego z nich z osobna. Jednym sposobem jest przyznanie na mocy umowy o podział majątku lub orzeczenia sądu mieszkania na własność jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty kredytu. Jest to o tyle kłopotliwe, że jeżeli bank wystąpi przeciwko drugiemu z byłych małżonków, musi on wykonać zobowiązanie. Pozostaje mu roszczenie regresowe o zwrot wyłożonych środków.

        Inną możliwością, najczęściej wykorzystywaną w praktyce, jest instytucja przejęcia długu. W tej sytuacji byli małżonkowie uzgadniają z bankiem, do którego będzie należało mieszkanie oraz kto będzie zobowiązany do spłaty kredytu. Oznacza to konieczność od nowa zbadania zdolności kredytowej, gdyby zaś okazało się, że wskazana osoba jej nie posiada, bank z pewnością zażąda dodatkowych zabezpieczeń, na przykład w postaci poręczeń majątkowych czy chociażby włączenia innych kredytobiorców. W grę wchodzi także ustalona z bankiem sprzedaż lub wynajem spornej nieruchomości, ale na taką opcją mogą sobie pozwolić, z oczywistych względów, tylko osoby z innym zapleczem mieszkaniowym.

        Jak uregulować własność, gdy podczas trwania małżeństwa oboje małżonkowie wspólnie ponosili ciężar spłaty rat kredytu? Tę okoliczność z pewnością weźmie pod uwagę sąd w postępowaniu o podział majątku, wówczas nie ma żadnych przeszkód, aby przyznając własność jednemu z eksmałżonków, ustanowić obowiązek spłaty na rzecz drugiego i to w połowie wysokości wartości kredytu spłaconej przed ustaniem wspólności majątkowej.